سلول های بنیادی چه هستند؟

سلول های بنیادی چه هستند؟

سلول های بنیادی چه هستند و چطور عمل می كنند؟

سلول های بنیادی یا همان STEM CELL به سلول های مغز استخوان گفته می شود که چند پتانسیلی هستند. یعنی این سلول ها پتانسیل تبدیل شدن به گونه های دیگر از سلول های خونی را دارند. قابلیت تبدیل شدن این سلول ها به انواع دیگر سلول های خونی بسیار مهم است. زیرا احتمالا قابلیت تبدیل شدن به دیگر سلول های تخصص یافته ی موجود در بافت های دیگر را دارند.

مطالعات اخیر نشان داده است كه در اغلب بافت های بدن، گونه ای از سلول های بنیادی یافت می شوند كه قابلیت تبدیل شدن به سلول های تخصصی همان بافت را دارند. این سلول ها در زمان اختلال بافتی، شروع به تكثیر شدن می كنند. به خاطر دارا بودن همین توانایی آنها را سلول بنیادی می نامند.

سلول های بنیادی در اصل سلول های تخصصی نیافته ای هستند كه با دو ویژکی مهم از سایر سلول ها جدا می شوند:

اول اینکه توانایی تكثیر شدن و زیاد شدن تعدادشان برای زمان طولانی را دارند.

دوم اینکه بعد از دریافت کردن پیام های شیمیایی مشخص قادر هستند تمایز داشته باشند یا به سلول های دارای تخصصی با وظایف خاص، مانند سلول قلبی یا عصبی تبدیل شوند. وظیفه ی این سلول ها در بدن این است كه در زمان اختلال و بیماری تكثیر می شوند و سلول های جدیدی را به بافت اضافه می كنند. این عمل پایه ی سلول درمانی را شکل می دهد.

سلول های بنیادی بر مبنای توانایی تكثیر و تمایز یافتن به گونه های مختلفی تقسیم می شوند:

1-سلول های بنیادی همه توانی (TOTIPOTENT)

این سلول ها قادر هستند به هر نوع سلولی در بدن تغییر یابند و به آن تبدیل شوند. به طور مثال یک تخمک بارور شده در حقیقت یک نوع سلول بنیادی همه توانی می باشد. سلول های تولید شده در تقسیمات تخمکی که بارور شده است هم همه توانی می باشند.

2-سلول های بنیادی پر توانی (PLURIPOTENT)

این سلول ها كه از سلول های بنیادی رویان به دست می آیند، در حدود 4 روز بعد از لقاح تولید می شوند و قابلیت این را دارند که به هر گونه سلولی به غیر از سلول های بنیادی همه توانی و سلول های جفت تغییر داده شده و متمایز شوند.

3-سلول های بنیادی چند توانی (MULTIPOTENT)

این سلول ها از سلول های بنیادی پرتوانی ایجاد می شوند و سلول های تخصص یافته از این سلول ها به وجود می آیند. به طور مثال سلول های بنیادی خون ساز كه در مغز استخوان هستند به همه گونه های سلول موجود در خون می توانند تبدیل شوند. مانند گلبول قرمز، گلبول سفید و پلاكت. یا سلول های بنیادی عصبی كه قادر هستند به سلول های عصبی و سلول های پشتیبان عصبی تبدیل شوند.

4-سلول های بنیادی تک توانی (UNIPOTENT)

این نوع سلول ها قادر هستند فقط به یك نوع سلول تبدیل شوند و همان را تولید كنند.

سلول درمانی چیست و به چه شکل از سلول های بنیادی می توان برای سلول درمانی استفاده کرد؟

سلول درمانی در حقیقت یک عمل پیوند سلول های خود منشا یا اتولوگ می باشد. روشی كه در حال حاضر به اسم سیستم سلولی اتولوگ یا همان AUTOLOGOUS CELLULAR SYSTEM در حال بررسی است.

در این شیوه ی درمانی سلول های خود فرد تكثیر شده و به طور مجدد به قسمت مورد نظر تزریق می شوند. بدین منظور که اختلال ایجاد شده را رفع کنند.

سلول‌های بنیادی برای چه نوع بیماری‌هایی استفاده می شوند؟

از سلول‌های بنیادی خون‌ساز به منظور درمان افرادی که به بدخیمی‌های خونی یا بیماری‌هایی مثل تالاسمی، سرطان‌ خون و غیره مبتلا هستند، استفاده می شود. بدین وسیله بیماری که سلول های خونی بدنش دچار مشکل شده اند، خواهد توانست سلامت خود را به دست آورد.

پیوند سلول های بنیادی برای سلول درمانی

انجام پیوند در سلول‌های بنیادی خون‌ساز به دو شکل صورت می گیرد: یک نوع آن زدن پیوند از راه مغز استخوان و نوع دیگر نیز پیوند زدن سلول بنیادی از راه خون محیطی می باشد. فعلا آن چیزی که روی آن متمرکز شده اند، پیوند دادن سلول‌های بنیادی خون‌ساز از راه خون محیطی می باشد. یعنی در حال حاضر اهداکنندگان زیادی جذب شده اند و پس از انجام آزمایش سازگاری ژنتیکی و بافتی بر روی اهداکننده و بیماران محتاج به پیوند سلول بنیادی، نتیجه ها را بررسی می کنند. بنابراین، اگر بیماری با یکی از اهداکنندگان تطابق ژنتیکی و بافتی داشت، ‌این فرد برای انجام عمل پیوند آماده می‌شود.

شیوه ی اهدای سلول بنیادی

در پیوند مغز استخوان، در ابتدا بدین صورت بود  که از کمر فرد اهداکننده، به مغز استخوان وارد می‌شدند و سلول های بنیادی را به بیمار پیوند می‌زدند. ولی از آنجایی که این روش حالت تهاجمی داشت و اهداکننده را به مشکل دچار می‌کرد، امروزه در عمل پیوند سلول بنیادی از راه مغز استخوان به مقدار کمی صورت می گیرد. بنابراین امروزه با به کار گرفتن دستگاه‌های خاص، سلول‌های بنیادی خون‌ساز را از خون محیطی بر می دارند. به این شکل که چند روز پیش از اهدا، در حالیکه همه ی آزمایش‌ها انجام شده و شرایط لازم فراهم باشد، آمپولی حاوی دارویی به اهداکننده تزریق می شود. این آمپول باعث مهاجرت کردن سلول‌های بنیادی از مغز استخوان به خون محیطی خواهد شد.

بنابراین، سه تا پنج روز پس از تزریق این آمپول به فرد اهداکننده، سلول های بنیادی فرد، وارد خون محیطی می شوند. پس از آن، با استفاده از دستگاه خاصی خون را دریافت و سلول های بنیادی خون را جدا می کنند و درون کیسه جای می دهند. پس از انجام این عملیات، این کیسه برای تزریق به بیمار یعنی کسی که نیازمند سلول‌های بنیادی است، آماده می‌شود.

درمان چین و چروک پوست با استفاده از سلول های بنیادی

امروزه خبرها حاكی از موفقیت اخیر پژوهشگران در به دست آوردن روش جدید بهبود چین و چروك صورت به وسیله ی سلول های بنیادی است. در این رابطه خبرهای امیدوار کننده ای داریم. این روش می تواند به افراد کمک کند که با کمترین عوارض و بالاترین ضریب اطمینان پوست خود را جوان کنند. مقاله هایی در این رابطه را در سایت http://iranjeunesse.com/ بخوانید.

برای تماس با ایران ژنس میتوانید از طریق تماس با 09121394944 و یا شماره ثابت 88563259 تماس حاصل فرمایید. کارشناسان ما بصورت 24 ساعته آماده پاسخ گویی به سوالات شما عزیزان هستند.